Het is weer volop tijd voor activiteiten in de buitenlucht. Dat betekent ook meer kans op een tekenbeet. Wat kunt u doen om tekenbeten te voorkomen en hoe verwijdert u een tekenbeet?

Een teek
Een teek is een klein (één tot tien millimeter groot), bruin-zwart spinachtig insect. Teken leven vooral in struiken en hoog gras, niet alleen in natuurgebieden, maar ook in parken en tuinen. Ze laten zich vallen op passerende mensen en dieren en bijten zich (pijnloos) vast in de huid. Teken zijn vooral actief van maart tot november. Door het opzuigen van bloed zwelt de teek langzaam op tot een bruin-zwart bolletje. Na enige dagen laat de teek vanzelf los. Vaak ontstaat op de plaats van de tekenbeet een rood vlekje, zoals bij de meeste insectenbeten. Het vlekje wordt niet groter dan anderhalve centimeter en verdwijnt binnen twee weken vanzelf.

Adviezen
Sommige teken zijn besmet met bacteriën. Ze kunnen dan ziekten overdragen, zoals de ziekte van Lyme. Als u de teek binnen 24 uur verwijdert, is er weinig kans dat u wordt besmet. U kunt de kans op tekenbeten verminderen door hoog gras en struiken te vermijden en in de natuur op wandelpaden te blijven. Goed sluitende kleding kan enige bescherming geven, maar is op zomerse dagen niet praktisch. Het is goed om de huid na verblijf in de natuur zorgvuldig op teken te controleren.

Hoe verwijdert u een teek?
U kunt het best met een spitse pincet de teek zo dicht mogelijk op uw huid vastpakken, zonder het lijf van de teek samen te knijpen. Verwijder de teek door met een draaiende beweging aan het pincet te trekken tot de teek loslaat. Als het snuitje van de teek hierbij afbreekt en in de huid achterblijft is dat niet erg. Het resterende stukje zweert er, net als een splinter, vanzelf weer uit. U mag de teek niet met alcohol, olie, nagellak of andere middelen bewerken of verdoven. Vermoed wordt dat er dan meer kans bestaat op besmetting. Als het u niet lukt de teek te verwijderen, laat het dan op de praktijk doen. Ná het verwijderen van de teek kunt u het wondje desinfecteren met alcohol of jodiumtinctuur. Noteer de datum van de tekenbeet in uw agenda.

Medicijnen
Na een tekenbeet zijn geen medicijnen nodig.

Wanneer contact opnemen?
Het is belangrijk dat u contact opneemt als in de maanden na de tekenbeet:
• een rode vlek op de huid ontstaat die steeds groter wordt;
• een grieperig gevoel ontstaat met koorts en spierpijn;
• u dubbel gaat zien of een scheef aangezicht krijgt;
• u pijn, krachtverlies of tintelingen in uw ledematen krijgt;
• er gewrichtsklachten ontstaan.
U krijgt dan medicijnen (antibiotica) om verdere ontwikkeling van de ziekte van Lyme te voorkomen.

Klik voor meer informatie:
NHG-Patiëntenbrief Tekenbeet
NHG-Patiëntenbrief Ziekte van Lyme
Stichting SAAG

Bron: Nederlands Huisartsen Genootschap, april 2004